برسی انواع تیغ عمود بر
بررسی انواع تیغ اره عمود بر
در این مقاله از ابزار مهر قصد داریم به معرفی انواع تیغ اره عمود بر بپردازیم تا تیغه مناسب برای کار مورد نظرتان را انتخاب کرده و کیفیت خروجی مطلوبی داشته باشید.
آیا تا به حال شده است حین استفاده اره عمود بر متوجه کیفیت کم در برش یا سرعت پایین کار شوید؟ در این مواقع اگر اطلاعات کمی در مورد اره عمود بر و تیغه‌های آن داشته باشید، احتمالا مقصر این مشکل را اره عمود بر ضعیف یا بی کیفیت می‌دانید و به فکر عوض کردن آن می‌افتید. ولی جالب است بدانید که در بسیاری از مواقع دلیل برش‌های نامطلوب یا عملکرد بد دستگاه، استفاده از تیغه اره عمود بر نامناسب است. تیغه‌های اره عمود انواع مختلفی دارند که هر نوع جنس، دندانه، شکل و کاربرد متفاوتی دارد و باید برای جنس مشخصی از متریال مورد استفاده قرار بگیرد.
اره عمودبر چیست؟
اره عمود بر ابزاری برقی پرکاربرد در صنایع مختلف است که برای برش مستقیم و منحنی بر روی انواع مواد از جمله چوب، فلز، پلاستیک، سرامیک و... استفاده می‌شود. این ابزار با حرکت عمودی و پاندولی تیغه خود، برش‌های دقیق و کنترل شده ایجاد می‌کند.
همانطور که اشاره کردیم، تیغه اره عمود بر نقش مهمی در کیفیت برش‌های شما ایفا می‌کند. با انتخاب تیغه مناسب طبق دستگاه و سطح کار، می‌توانید از آسیب‌های وارده به قطعه کار و دستگاه جلوگیری کنید و برش‌های تمیزتر و بهتری اجرا نمایید. اما برای انتخاب درست تیغه، لازم است شناخت کامل بر روی انواع آن داشته باشید. در این بخش به انواع تیغه اره عمود بر بر اساس پارامترهایی مانند شکل شنک، جنس، دندانه و طول می‌پردازیم تا شناخت کاملی بر روی هر یک داشته باشید.
انواع تیغه اره عمود بر
شکل شنک (Shank)
سیستم تیغه گیر در انواع تیغ اره عمود بر گاهی متفاوت است و مکانیزم‌های مختلفی دارد. یکی از تفاوت‌های آن که بیشتر بر اساس قدیمی یا جدید بودن دستگاه شکل می‌گیرد، تفاوت در نوع شنک تیغه قابل استفاده در اره عمود بر است. به طور کلی شکل شنک یا در واقع قسمت انتهایی تیغه که داخل تیغه گیر می‌رود، به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
- شنک T شکل (T-Shank): این نوع تیغه و شنک، از عمومی‌ترین نوع آن بوده که در اره عمود برهای امروزی قابل مشاهده است. همانطور که از اسمش پیداست، قسمت انتهایی تیغه ظاهری T شکل دارد و دارای لبه‌ای دو طرفه می‌باشد. بیشتر دستگاه‌هایی که این نوع تیغه را می‌پذیرند، بدون نیاز به آچار قابلیت نصب و تعویض تیغه را به کاربر می‌دهند.
شنک U شکل (U-Shank):
دسته بعدی شنک تیغه نیز ظاهری همانند نامش دارد و به صورت U شکل در انتهای تیغه قرار دارد. این نوع تیغه‌ها معمولا برای تعویض نیاز به آچار دارند و امروزه کاربرد بسیار کمی دارند. تیغه با شنک U شکل بیشتر برای دستگاه‌های قدیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تیغه اره عمود بر فولادی کربنی (HCS)
تیغه‌های HCS از فولاد کربنی ساخته شده‌اند و نسبت به تیغه‌های دیگر انعطاف بیشتری دارند. این ویژگی منجر به کمتر آسیب دیدن و شکستن تیغه HCS می‌شود و آن را برای برش‌های منحنی مناسب‌تر می‌کند. این تیغه‌ها برای برش چوب نرم، پلاستیک، فوم و مواد نرم دیگر مناسب هستند. اما به دلیل نرمی و انعطاف‌پذیری بالا، برای برش مواد سخت مناسب نیستند و به سرعت کند می‌شوند.
تیغه اره عمود بر فولاد سرعت بالا (HSS)
تیغه‌های HSS از فولاد تندبر سخت ساخته شده‌اند و در مقایسه با تیغه‌های HCS، دوام و مقاومت بیشتری دارند. ولی در مقابل انعطاف کمتری دارند و در صورت خم شدن احتمال شکستن آن‌ها وجود دارد. این تیغه‌ها برای برش چوب‌های سخت، فلزات نرم، آلومینیوم، پلاستیک‌ها سخت و ورق‌های نازک فولادی مناسب هستند.
تیغه اره عمود بر دو فلزی (BIM)
تیغه‌های BIM ترکیبی از فولاد کربنی و فولاد تند برهستند. بدنه تیغه از فولاد کربنی یا HCS ساخته شده و دندانه‌ها از فولاد تند بر یا HSS تشکیل شده‌اند. این ترکیب باعث می‌شود تیغه‌های BIM هم انعطاف‌پذیری خوبی داشته باشند و هم برای برش مواد سخت مناسب باشند. این تیغه برای برش انواع چوب و فلزات مناسب است و دارای طول عمر بسیار بیشتری نسبت به نوع‌های قبلی می‌باشد.
تیغه اره عمود بر تنگستن کاربید (TC)
تیغه‌های TC از تنگستن کاربید ساخته شده‌اند و سخت‌ترین و بادوام‌ترین نوع تیغه اره عمودبر هستند و در برابر حرارت مقاومتی خوبی دارند. این قابلیت به دلیل پوشش تنگستن کاربید در قسمت دندانه‌های آن است. این تیغه‌ها برای برش مواد بسیار سخت مانند سرامیک، فولاد و فایبرگلاس استفاده می‌شوند.
شکل دندانه انواع تیغ اره عمود بر
تیغه‌های اره عمود بر شکل‌های مختلفی دارند که هر شکل می‌تواند بر روی مواد مختلف با عمق‌های متفاوت برش انجام دهد. این تیغه‌ها انواع و شکل‌های زیر را دارند
- MSS (Milled Side Set): این نوع از شکل تیغه برای برش‌های مستقیم، تمیز و سریع بر روی چوب، آلومینیوم، فلزات غیرآهنی و پلاستیک مناسب است.
- MWS (Milled Wavy Set): این شکل از تیغه برای برش‌هایی بر روی چوب‌های چندلایه، آلومینیوم، پلاستیک و فولاد نرم کاربرد دارد.
- GSS (Ground Side Set): تیغه‌های با شکل GSS برای برش‌های مستقیم و منحنی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بر روی متریال با تراکم کم برش‌های سریع‌تری دارد. این نوع از تیغه برای چوب و بعضی از پلاستیک‌ها مناسب است.
- GTS (Ground Taper Set): برش‌های دقیق و تمیز بر روی چوب‌های مختلف و چند لایه و پلاستیک به صورت مستقیم و منحنی به وسیله این نوع تیغه مناسب است.
- GRS (Ground Reverse Set): این نوع تیغه مانند قبلی است ولی با این تفاوت که جهت دندانه‌ها به سمت مخالف است. در حالت عادی هنگام برش، سطح بالایی قطعه کار دچار کمی لب پریدگی و آسیب می‌شود، ولی با تغییر جهت دندانه‌ها این اتفاق در سطح زیرین قطعه کار رخ می‌دهد. این شکل از تیغه برای چوب‌های چند لایه، ملامین و به طور کلی متریال شکننده مورد استفاده قرار می‌گیرید.
تعداد دندانه اره
از جمله مهم‌ترین پارامترها حین خرید و انتخاب تیغه اره عمود بر، تعداد دندانه‌های آن است. اگر بخواهیم به طور ساده بگیم، هر چه تعداد دندانه‌ها بیشتر باشد، ارتفاع دندانه‌ها کمتر می‌شود و برای برش‌های دقیق بر روی متریال سخت و سفت مانند فولاد مناسب است. برعکس با کمتر شدن تعداد دندانه و افزایش ارتفاع آن، برش‌های سریع‌تر بر روی متریال نرم یا حساس به حرارت مناسب‌تر است. TPI (Teeth Per inch) یا تعداد دندانه به ازای هر اینچ معیاری برای دسته‌بندی تیغه‌های اره عمود بر می‌باشد. به طور کلی انواع تیغه اره عمود بر بر اساس تعداد دندانه به صورت زیر است:
- تا 6 TPI: برش‌های سریع بر روی چوب، شیشه، پلاستیک، فوم و متریالی که به حرارت بالا و ذوب شدن حساس است.
- 6 تا 10 TPI: برش‌های دقیق بر روی چوب و پلاستیک
- 10 تا 24 TPI: برش‌های سرعت پایین ولی دقیق بر روی فلزات، فولاد، PVC و به طور کلی متریال سخت و مستحکم
- دو پارامتر مهم هنگام انتخاب تیغه اره عمود بر وجود دارد که باید طبق قطعه انتخاب شود. این دو پارامتر طول تیغه و عمق برش است. طول تیغه لزوما با عمق برش یکسان نیست زیرا بخشی از تیغه را شنک تشکیل می‌دهد و بقیه تیغه دندانه‌ها قرار دارد. تیغه‌های کوتاه معمولا طولی برابر با 50 تا 75 میلی متر دارند و نوع بلند آن نیز 90 تا 150 میلی متر است. انتخاب طول تیغه باید بر اساس ضخامت قطعه کار و عمق برش دلخواه انجام شود. لازم به ذکر است که حین برش لزوما کل طول تیغه درگیر نیست و طبق ضخامت قطعه کار با حرکت پاندولی بخش داخل قطعه کار برش را انجام می‌دهد.